Μακεδονικός τάφος Συμβόλων (Κομοτηνή)

Στα βόρεια όρια της χώρας των Μαρωνιτών, 6 χιλ. βόρεια της Κομοτηνής και κοντά στο χωριό Σύμβολα, σώζεται ένας από τους χαρακτηριστικούς τάφους της Θράκης, που ανήκουν στο μακεδονικό τύπο. Αν και βρέθηκε συλημένος, από τα λιγοστά ευρήματα που απέμειναν στο εσωτερικό του προκύπτει, ότι κατασκευάσθηκε κατά την περίοδο της μακεδονικής κυριαρχίας, δηλαδή στο τέλος του 4ου - αρχές 3ου αι. π.Χ. Στην άμεση περιοχή του δεν υπάρχει γνωστός οικισμός, με τον οποίο μπορεί να συνδεθεί, ωστόσο σε απόσταση 1 χιλ. βόρειά του υπάρχει νεκροταφείο ελληνιστικών χρόνων.

Ο τάφος είναι υπόγειος, κτιστός, και αποτελείται από δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο. Καλυπτόταν από χωμάτινο τύμβο, ο οποίος έχει σχεδόν ισοπεδωθεί από τη συνεχή καλλιέργεια του αγρού. Ο προσανατολισμός του τάφου είναι Α-Δ και η είσοδός του βρίσκεται στα δυτικά. Είναι κτισμένος με κιτρινωπό πωρόλιθο, σύμφωνα με το ψευδοϊσόδομο σύστημα τοιχοποιίας. Ο δρόμος του έχει μήκος 10,65 μ. και ύψος 2,10 μ., οι τοίχοι του είναι κτισμένοι με μεγάλες ποταμίσιες κροκάλες από το γειτονικό χείμαρρο και το ανατολικό του τμήμα στεγάζεται με δικλινή στέγη. Τέσσερις εγκάρσιοι τοίχοι εμποδίζουν την πρόσβαση στον τάφο. Ο προθάλαμος έχει διαστάσεις 2 x 1,85 x 2,22 μ. και το δάπεδό του αποτελείται από μικρές κροκάλες, που καλύπτονται με λευκό κονίαμα. Ο θάλαμος έχει διαστάσεις 2,68 x 2,56 x 2,48 μ. και καλύπτεται με εκφορικό θόλο, ενώ το δάπεδό του είναι στρωμένο με πώρινες πλάκες. Οι θύρες του προθάλαμου και του θαλάμου έχουν μαρμάρινες παραστάδες και υπέρθυρα και έκλειναν με μαρμάρινες δίφυλλες πόρτες. Οι τοίχοι εσωτερικά, μέχρι τη γένεση της καμάρας, καλύπτονται με χρωματιστά κονιάματα που μιμούνται ορθομαρμάρωση. Στο θάλαμο υπάρχουν δύο λιθόκτιστες νεκρικές κλίνες τοποθετημένες σε σχήμα Γ, οι ορατές επιφάνειες των οποίων καλύπτονται από ζωγραφιστό κονίαμα. Οι τοίχοι του θαλάμου έφεραν ανάγλυφες διακοσμητικές ταινίες, από τις οποίες σώζονται μόνο ελάχιστα θραύσματα.

Ο τάφος εντοπίσθηκε το 1976, ύστερα από λαθρανασκαφή, κατά την οποία είχε καταστραφεί τμήμα της θόλου του θαλάμου, τα κονιάματα και η κλίνη. Ανασκαφικές εργασίες έγιναν το 1976 και την περίοδο 1984-1987 και διαπιστώθηκε ότι ο τάφος είχε συληθεί και παλαιότερα. Σήμερα το μνημείο προστατεύεται με περίφραξη και στέγαστρο, ενώ έχει πραγματοποιηθεί συντήρηση των κονιαμάτων και στερέωση των τοίχων του

Μεσαιωνική γέφυρα Κομψάτου ποταμού (Πολύανθος)

Ανάμεσα στον Ίασμο και τον Πολύανθο, 500 μ. περίπου βόρεια από τη σημερινή γέφυρα της επαρχιακής οδού Ξάνθης- Κομοτηνής μέσω Ιάσμου σώζεται λιθόκτιστο γεφύρι. Βρίσκεται στην έξοδο του ποταμού Κομψάτου από τον ορεινό όγκο της Ροδόπης στη θρακική πεδιάδα. Ο ποταμός Κομψάτος ταυτίζεται με τον Κοσσινίτη ποταμό ο οποίος "έστι δε ουτος εν Θράκη δεινώς εκθηριουσθαι. Εκδίδωσι δε ο ποταμός ουτος ες την Αβδηριτών και αναλίσκεται ες την Βιστωνικήν λίμνην. Ενταύθα τοι και τα βασίλεια γενέσθαι ποτε Διομήδους του Θρακός". Στη γύρω περιοχή έχουν εντοπιστεί αρκετές θέσεις με προχριστιανικές και χριστιανικές αρχαιότητες με κύρια το βυζαντινό κάστρο του Πολυάνθου και μια τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική ανάμεσα στο χωρίο Πολύανθο και τη γέφυρα. Το γεφύρι ήταν τρίτοξο με δυο μεσόβαθρα και δυο ακρόβαθρα και κατεύθυνση από Δύση προς Ανατολή. Σήμερα σώζεται το μεσαίο και ανατολικό τόξο και το ανατολικό ακρόβαθρο. Το μεσαίο τόξο ελαφρώς υπερυψωμένο ήταν το μεγαλύτερο. Έχει άνοιγμα 21,80 μ. και ύψος 12 μ. Το ανατολικό έχει άνοιγμα 17 μ. Στα δυο μεσόβαθρα υπάρχουν ανακουφιστικά ανοίγματα με επίπεδη βάση και τοξωτή οροφή. Είναι κτισμένο με πλακαρές πέτρες. Θεωρείται έργο ηπειρωτών μαστόρων. Χρονολογείται στον 17ο - 18ο αι.

 ΠΗΓΗ