Από την κεντρική πλατεία στην ακρόπολη της Λάρισας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΛΑΤΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ (ΦΡΟΥΡΙΟ)

Η Κεντρική πλατεία (Δημάρχου Σάπκα) της Λάρισας αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη. Από την Κεντρική πλατεία αρχίζει ο πεζόδρομος της οδού Κούμα, όπου μπορεί ο επισκέπτης να περιηγηθεί στα καταστήματα του είτε να απολαύσει τον περίπατο κάτω από τη σκιά των δένδρων. Από το σημείο αυτό ο επισκέπτης μπορεί να ακολουθήσει και την διαδρομή προς τον λόφο του Φρουρίου.

Λόφος του Φρουρίου
Με αφετηρία την Κεντρική πλατεία και ανηφορίζοντας το λόφο του Φρουρίου, μέσα από τους πολυάριθμους πεζόδρομους, ο επισκέ πτης θα συναντήσει ένα σύμπλεγμα μνημείων της παλαιοχριστιανικής, της κυρίως βυζαντινής αλλά και της οθωμανικής περιόδου, που αναδείχθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Ειδικότερα, στην πλατεία Λαμπρούλη, έχουν διασωθεί τμήματα του Μπεζεστενίου του 15ου αι., των παλαιοχριστιανικών λουτρών του 6ου αι., της παλαιοχριστιανικής βασιλικής του Αγίου Αχιλλίου και της βασιλικής της κυρίως βυζαντινής περιόδου του 11ου - 12ου αι. μ.Χ., με νεκροταφεία της ίδιας περιόδου.

Μπεζεστένι

Το Μπεζεστένι της Λάρισας κατέχει με την παρουσία του δεσπόζουσα θέση στο ευρύχωρο πλάτω μα του λόφου της αρχαίας ακρόπολης, στη σημερινή τοποθεσία «Λόφος Φρουρίου». Πρόκειται για μεγάλη σκεπαστή αγορά, που κτίσθηκε από τους Οθωμανούς στα τέλη του 15ου - αρχές του 16ου αιώνα. Το Μπεζεστένι αποτέλεσε, έκτοτε, και για τρεις περίπου αιώνες, το ζωτικότερο τμήμα της αγοράς. Σήμερα σώζονται μόνο οι περιμετρικοί τοίχοι του κεντρικού οικοδομήματος. Στο Μπεζεστένι βρίσκεται προσωρινά και η βυζαντινή συλλογή αρχαίων, η οποία θα μεταφερθεί στο Διαχρονικό Μουσείο, ώστε να αρχίσει η επισκευή και ανάδειξη του μνημείου από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Παλαιοχριστιανική Βασιλική του Αγίου Αχιλλίου
Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική, αφιερωμένη στον Άγιο Αχίλλιο, σύμφωνα με επιγραφές. Κτίσθηκε τον 6ο αιώνα πάνω στον τάφο του Αγίου. Διατηρείται στο επίπεδο της θεμελίωσης και κοσμείται με ψηφιδωτά δάπεδα στο νάρθηκα. Ο τάφος του Αγίου μπορεί να ταυτιστεί με τον καμαροσκέπαστο τάφο του βορείου κλίτους, που φέρει ζωγραφική διακόσμηση με σταυρούς.
Ο ναός επισκευάσθηκε στη μεσοβυζαντινή περίοδο αφού αποτελούσε τον επισκοπικό ναό της πόλης και μέρος του χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο. Στον περιβάλλοντα χώρο ανασκάφηκαν αρκετά προσκτίσματα του ναού, αφού είναι γνωστό ότι οι βασιλικές περιβάλλονταν από κατοικίες, αποθήκες, λουτρά, φιλανθρωπικά ιδρύματα. Στα τέλη του 15ου αιώνα, όταν οι Οθωμανοί έκτισαν το Μπεζεστένι στα βόρεια του ναού, παραχώρησαν στους χριστιανούς άλλο χώρο λατρείας και έτσι ο ναός μετακινήθηκε δυτικότερα.

Παλαιοχριστιανικά Λουτρά
Το λουτρό της πλατείας Λαμπρούλη βρίσκεται βορειοανατολικά της βασιλικής του Αγίου Αχιλλίου και πιθανόν εντάσσε ται σε συγκρότημα κτηρίων που σχετίζεται με τη βασιλική. Πρόκειται για ένα μικρό λουτρό με δύο χώρους και χρονολογείται τον 6ο αι. μ.Χ.

Βυζαντινός ναός-Νεκροταφεία
Στο κέντρο του λόφου του Φρουρίου αποκαλύφθηκε βυζαντινός ναός και τμήμα νεκροταφείου.

Μεσοβυζαντινός ναός
Ήταν ένας αρχικά μονόχωρος ναός με ημικυκλική αψίδα ιερού, που περιβλήθηκε με στοά. Σύμφωνα με τα ευρήματα τυπολογικά πιθανόν εντάσσεται μεταξύ τρίκλιτης βασιλικής με νάρθηκα και τρουλλαίου ναού με περίστωο. Χρονολογείται στον 11ο-12ο αιώνα αλλά πατάει επάνω σε παλαιοχριστιανικό κτήριο. Τα ερείπιά του έχουν ενσωματωθεί στο βόρειο μέρος της πλατείας Λαμπρούλη.

Νεκροταφεία
Βυζαντινά νεκροταφεία εντοπίστηκαν σε διάφορα σημεία της πόλης, όπως στις παρυφές της πόλης, στη συνοικία Ταμπάκικα, στην οδό Αεροδρομίου, στην οδό Νικηταρά, στη συνοικία Ιπποκράτης και στο κέντρο της πόλης. Στο Λόφο του Φρουρίου ανασκάφηκε το νεκροταφείο του μεσοβυζαντινού ναού. Το νεκροταφείο αποτελείται από κιβωτιόσχημους και κεραμοσκεπείς καλυβίτες τάφους και δύο καμαροσκεπή οστεοφυλάκια.

ΠΗΓΗ