Τέτοιες μέρες πέρυσι, η τότε υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως ανακοίνωσε την έλευση εκπροσώπων από 30 αμερικανικά ΑΕΙ στη χώρα.
«Είναι μεγάλη ευκαιρία για την χώρα μας για τα αμερικανικά πανεπιστήμια που έρχονται στη χώρα μας. Βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη χώρα μας 30 κορυφαία πανεπιστήμια της Αμερικής. Πανεπιστήμια όπως το Yale, το Harvard, το Columbia και άλλα είναι στη χώρα μας. Σήμερα είναι σε περιφερειακά πανεπιστήμια και θα επισκεφθούν τα πανεπιστήμια σε όλη τη χώρα προκειμένου να συζητήσουν για το πώς θα συνεργαστούν. Για παράδειγμα ανταλλαγές φοιτητών, καθηγητών, ερευνητών, έχουμε καλοκαιρινά και χειμερινά προγράμματα. Έχουμε διπλά προγράμματα, δηλαδή ένας φοιτητής μας που μπαίνει σε ελληνικό πανεπιστήμιο να μπορεί να κάνει μέρος των σπουδών του στην Αμερική», είπε.
Φαίνεται πως η επιχείρηση προσέλκυσης αμερικανών φοιτητών είχε τότε ήδη μπει για τα καλά στο αυλάκι της εμπορευματοποίησης της ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα, καθώς η Αμερικανική Πρεσβεία στην Αθήνα ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες ότι σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας Open Doors 2023, όπως δημοσιεύονται ετησίως από το Ινστιτούτο Διεθνούς Εκπαίδευσης (IIE), όλο και περισσότεροι Αμερικανοί επιλέγουν την Ελλάδα ως εκπαιδευτικό προορισμό. Παράλληλα όμως, αυξανόμενος είναι και ο αριθμός και των Ελλήνων φοιτητών που επιλέγουν τις Ηνωμένες Πολιτείες για τις σπουδές τους. Ποιοι άραγε πληρώνουν περισσότερο τις σπουδές τους;
4.484 αμερικανοί φοιτητές σπούδαζαν στην Ελλάδα το 2022
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βελτίωσε τη θέση της στη σχετική διεθνή λίστα και πλέον κατατάσσεται 8ος πιο δημοφιλής προορισμός για Αμερικανούς φοιτητές, με 4.484 φοιτητές να σπουδάζουν στην Ελλάδα κατά την ακαδημαϊκή χρονιά 2021/22, δηλαδή προτού η κυβέρνηση αποφασίσει την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ και την εξόρμηση προσέλκυσης των αμερικανών Η Ελλάδα είχε καταταχθεί 9η το 2022 και 17η το 2018, γεγονός που αναδεικνύει την αυξανόμενη δυναμική της χώρας ως κορυφαίου προορισμού για Αμερικανούς φοιτητές.
Ωστόσο, η µετατροπή των µεγάλων δηµόσιων πανεπιστηµίων στην αιχµή του δόρατος της παροχής εκπαιδευτικών υπηρεσιών µε ιδιωτικο-οικονοµικά κριτήρια θα αυξήσει περαιτέρω την εντροπία στον κατακερµατισµένο ακαδηµαϊκό χάρτη της χώρας και θα αποσπάσει κρίσιµους ανθρώπινους και υλικούς πόρους από την κύρια αποστολή των ιδρυµάτων. Η ιδιωτικοποίηση εκ των έσω, που είχε ήδη ξεκινήσει, περνάει στο επόµενο στάδιο. Σε πρώτη ϕάση ϑα διπλασιαστούν τα τµήµατα στα ΑΕΙ, πλάι στο κάθε τµήµα θα υπάρχει ένα «παρατµήµα» µε δίδακτρα για «αλλοδαπούς». Σε δεύτεpη ϕάση, ϑα επιτραπεί η εγγραφή σε αυτό και Ελλήνων ϕοιτητών. Μέχρι αυτό το σηµείο ϑα έχουν ξοδευτεί σηµαντικά ποσά για ανθρώπινο δυναµικό και υποδοµές, συµπεριλαµβανοµένων και νέων κτιρίων, κάποια από τα οποία ϕαίνεται ότι ήδη κατασκευάζονται. Τελικά, δεδοµένης της παράλογης κατασπατάλησης πόρων (π.χ., κάθε µάθηµα θα πρέπει να διδάσκεται δύο ϕορές – πράγµα αδύνατον), είναι αρκετά πιθανό τα δύο τµήµατα να συγχωνευτούν σε ένα µε «συµβολικά» δίδακτρα, τα οποία σε πολύ µικρό διάστηµα ϑα εκτιναχθούν», .
Ερχονται οι αμερικανοί, φεύγουν οι Ελληνες...
Παράλληλα όμως, αυξανόμενος είναι ο αριθμός και των Ελλήνων φοιτητών που επιλέγουν τις Ηνωμένες Πολιτείες για τις σπουδές τους, καθώς συνολικά 2.539 Έλληνες φοιτητές σπούδασαν σε ακαδημαϊκά ιδρύματα των Η.Π.Α. κατά το ακαδημαϊκό έτος 2022/23, σημειώνοντας αύξηση 5.5% σε σύγκριση με το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος.
Σχεδόν οι μισοί από τους Έλληνες φοιτητές στις Η.Π.Α. (1.141) παρακολούθησαν μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα, 790 φοιτητές παρακολούθησαν προπτυχιακά προγράμματα, και οι υπόλοιποι άλλου είδους ακαδημαϊκά προγράμματα. Κατά το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος, 2.407 Έλληνες φοιτητές είχαν σπουδάσει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Παρότι η .Κεραμέως είχε πει πέρυσι ότι οι Έλληνες φοιτητές «θα μπορούν να πάνε για ένα εξάμηνο ή και περισσότερο, σε ξένο πανεπιστήμιο στην Αμερική χωρίς δίδακτρα» αναφερόμενη στη συνεργασία ανάμεσα στα ελληνικά πανεπιστήμια και γνωστά αμερικανικά πανεπιστήμια, δεν προκύπτει από κάπου ότι αυτό έχει συμβεί ήδη. Αντίθετα, τα δίδακτρα στις ΗΠΑ είναι ένας εφιάλτης όχι μνονο για τους ξένους φοιτητές, αλλά και για τους ίδιους τους αμερικανούς, που βρίσκουν «φθηνότερη τριτοβάθμια εκπαίδευση» σε άλλες χώρες, όπως εσχάτως η δική μας.
Κόστος σπουδών όσο ένα σπίτι...
Το κόστος των σπουδών στην Αμερική, υπολογίζεται -με μετριοπάθεια- σε €26.000 - €82.000 ανά έτος. Το ποσό αυτό αποτελείται από τα δίδακτρα, που, συνήθως, κυμαίνονται μεταξύ €15.000 και €60.000 (ή $16.500 - $66.000) τον χρόνο και το κόστος ζωής, που είναι περίπου €900 - €1.800 (ή $1.000 - $2000) τον μήνα.
Τα δίδακτρα διαφέρουν ανάλογα με το πανεπιστήμιο, το αντικείμενο και το επίπεδο σπουδών (προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό), όμως το παραπάνω εύρος αποτελεί μία ένδειξη για το ύψος στο οποίο κυμαίνονται, συνήθως, τα δίδακτρα στις ΗΠΑ. Τα δημόσια πανεπιστήμια έχουν κάπως πιο προσιτά δίδακτρα, όμως για να φοιτήσει κανείς στα κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας, το κόστος ανεβαίνει.
Στα μηνιαία έξοδα συμπεριλαμβάνεται η διαμονή, η διατροφή, οι μετακινήσεις καθώς και άλλα προσωπικά έξοδα που μπορεί να έχει ένας φοιτητής. Το κόστος ζωής διαφέρει σημαντικά από τη μία περιοχή στην άλλη, ενώ ανάλογα με τον τρόπο ζωής και τις συνήθειες κάθε ατόμου διαφοροποιούνται και άλλα κόστη.
«Τα στατιστικά αυτής της χρονιάς, και το γεγονός ότι η εξαιρετική συνεργασία μας με την ελληνική κυβέρνηση και τα ελληνικά πανεπιστήμια αποδίδει τόσο εντυπωσιακά αποτελέσματα, με γέμισαν με μεγάλη χαρά. Πρόκειται για πραγματικά, χειροπιαστά αποτελέσματα, τα οποία έχουν θετική επίδραση στους νέους μας, στις οικονομίες μας, και στις διμερείς μας σχέσεις. Έχουμε επιτύχει πολλά και γνωρίζω ότι μαζί μπορούμε να επιτύχουμε ακόμη περισσότερα», ανέφερε ο Πρέσβης των Η.Π.Α. στην Ελλάδα Γιώργος Τσούνης σχετικά με την έρευνα του Open Doors.
Τι είναι το Open Doors
Το Ινστιτούτο Διεθνούς Εκπαίδευσης (ΙΙΕ) πραγματοποιεί ετήσιες στατιστικές έρευνες για τις δραστηριότητες διεθνών ακαδημαϊκών ανταλλαγών εντός και εκτός των Η.Π.Α., από το 1948. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύονται κάθε χρόνο ως το Open Doors Report on International Educational Exchange από το 1955. Το Open Doors project υποστηρίζεται από το Υπουργείο Εξωτερικών των Η.Π.Α., με χρηματοδότηση της κυβέρνησης των Η.Π.Α. και υποστήριξη από το ΙΙΕ. Περισσότερες πληροφορίες για τo Open Doors 2023 είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα: https://opendoorsdata.org/.