Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν μας λείπει ύπνος

Μια νέα μελέτη υποστηρίζει ότι η χρόνια στέρηση του ύπνουμπορεί να οδηγήσει τον εγκέφαλο στο να αρχίσει να «τρώει» τον εαυτό του – αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό.

Μια νέα έρευνα, η οποία διεξήχθη από τον Michele Bellesi του Πολυτεχνικού Πανεπιστημίου του Μάρκε στην Ιταλία και δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Journal of Neuroscience, ανέλυσε τους εγκεφάλους ποντικών με κανονικό ύπνο, κάποιων που τους ξυπνούσαν ξαφνικά στη διάρκεια του ύπνου, άλλων με περιοδική και άλλων με χρόνια έλλειψη ύπνου.

Οι επιστήμονες μέτρησαν τις συνάψεις και τις κυτταρικές διεργασίες στον μετωπιαίο φλοιό των ποντικιών. Ειδικά, εξέτασαν τα κύτταρα που ονομάζονται αστροκύτταρα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη διαδικασία της φαγοκύττωσης, της διαδικασίας καταστροφής των νεκρών κυττάρων. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα αστροκύτταρα των ποντικιών που είχαν υποστεί στέρηση ύπνου είχαν αυξημένη δραστηριότητα.

«Για πρώτη φορά έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τμήματα των συνάψεων καταναλώνονται κυριολεκτικά από τα αστροκύτταρα, λόγω της απώλειας ύπνου», δήλωσε ο Δρ Bellesi, για να προσθέσει ότι αυτό δεν είναι αναγκαστικά κακό πράγμα, καθώς θα μπορούσε να είναι ο τρόπος για τον καθαρισμό και την απομάκρυνση των «συντριμμιών» του εγκεφάλου.

Η μελέτη εξέτασε επίσης την επίδραση στα μικρογλοιακά κύτταρα, τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου το 15% των κυττάρων που βρίσκονται στον εγκέφαλο. Αυτά τα κύτταρα δημιουργούνται γύρω από κατεστραμμένους ή περιττούς νευρώνες και ουσίες στον εγκέφαλο, ενώ βρίσκονται επίσης και στον νωτιαίο μυελό.

Η μελέτη έδειξε ότι η χρόνια έλλειψη ύπνου (η οποία στα τεστ ορίστηκε στο διάστημα των πέντε συνεχόμενων ημερών) οδήγησε σε ενδείξεις αυξημένης ενεργοποίησης μικρογλοιακών κυττάρων. Επειδή η παρατεταμένη ενεργοποίηση των μικρογλοιακών κυττάρων χαμηλού επιπέδου μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές διαταραχές του εγκεφάλου, ο Δρ Bellesi είπε ότι αυτά τα αποτελέσματα ήταν πιο ανησυχητικά.

«Γνωρίζουμε ήδη ότι η παρατεταμένη μικρογλοιακή ενεργοποίηση έχει παρατηρηθεί σε μορφές της νόσου του Αλτσχάιμερ και σε άλλες μορφές νευροεκφυλιστικών παθήσεων», δήλωσε.