H Ευρώπη βιώνει μια «σοβαρή κρίση δημόσιας υγείας» καθώς σε σχεδόν όλες τις περιοχές της ηπείρου καταγράφονται επικίνδυνα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Σύμφωνα με ανάλυση του Guardian η οποία βασίστηκε στα στοιχεία από 1.400 σταθμούς παρακολούθησης, το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές όπου τα μέσα ετήσια επίπεδα λεπτών αιωρούμενων σωματιδίων είναι πάνω από το συνιστώμενο όριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

«Πρόκειται για μια σοβαρή κρίση δημόσιας υγείας», δήλωσε ο Ρελ Βερμέλεν, καθηγητής περιβαλλοντικής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, ο οποίος ηγήθηκε της ομάδας ερευνητών από όλη την Ευρώπη που συγκέντρωσε τα δεδομένα. 

Οι μετρήσεις αναφέρονται σε μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια με διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρομέτρων, τα οποία προέρχονται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων. Η οδική κυκλοφορία, η βιομηχανία, η οικιακή θέρμανση και η γεωργία είναι οι κύριες πηγές μικροσωματιδίων. Μερικά από αυτά περνούν μέσω των πνευμόνων στην κυκλοφορία του αίματος, επηρεάζοντας σχεδόν κάθε ανθρώπινο όργανο.

Η χώρα που έχει πληγεί περισσότερο είναι η Βόρεια Μακεδονία. Σχεδόν τα δύο τρίτα του πληθυσμού ζουν σε περιοχές όπου η ρύπανση του αέρα είναι 4 φορές πάνω από το επιτρεπτό όριο, ενώ τέσσερις περιοχές βρέθηκαν να έχουν σχεδόν εξαπλάσια ατμοσφαιρική ρύπανση, μεταξύ των οποίων και η πρωτεύουσα της χώρας, τα Σκόπια.

Την ίδια ώρα, η ανατολική Ευρώπη είναι σε χειρότερη κατάσταση από τη δυτική. Εξαίρεση αποτελεί η Ιταλία όπου οι μετρήσεις για τον άερα σε περιοχές του βορρά είναι 4 φορές πάνω από τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για την έκθεση στα μικροσωματίδια.

Σε επτά χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Σερβία, Ρουμανία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Πολωνία, Σλοβακία και Ουγγαρία) η συγκέντρωση σε σωματίδια είναι διπλάσια από τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ.

Στη Σουηδία και σε ορισμένες περιοχές στη βόρεια Σκωτία τα μικροσωματίδια δεν ξεπερνούν το επιτρεπτό όριο.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει καταστεί βασικό ζήτημα στην Ευρώπη, με την ΕΕ να δέχεται πιέσεις να κάνει περισσότερα για την αντιμετώπιση της κρίσης δημόσιας υγείας. Την περασμένη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε την υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών του ΠΟΥ για τα σωματίδια PM2,5 έως το 2035. 

Με φόντο τα παραπάνω, μεγαλουπόλεις σε όλη την Ευρώπη, όπως το Λονδίνο και το Μιλάνο, καταβάλλουν προσπάθειες για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέσα από μέτρα όπως είναι η καθιέρωση ζωνών εξαιρετικά χαμηλών εκπομπών, μέσα από προγράμματα μείωσης της κυκλοφορίας και από πρωτοβουλίες για το περπάτημα και την ποδηλασία.