Καθώς το αλμυρό, σχετικά θερμό ωκεάνιο νερό συναντά τον πάγο, προκαλεί «έντονο λιώσιμο» κάτω από τον παγετώνα και θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι προβλέψεις για την παγκόσμια άνοδο της στάθμης της θάλασσας είναι υποτιμημένες, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα (20/5) στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences.

Ο παγετώνας Thwaites στη Δυτική Ανταρκτική – που φέρει το παρατσούκλι «Παγετώνας της Αποκάλυψης» επειδή η κατάρρευσή του θα μπορούσε να προκαλέσει καταστροφική άνοδο της στάθμης της θάλασσας – είναι ο πλατύτερος παγετώνας στον κόσμο και έκταση 192.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα (όσο περίπου η Βρετανία ή η πολιτεία της Φλόριντα στις ΗΠΑ). Είναι επίσης ο πιο ευάλωτος και ασταθής παγετώνας της Ανταρκτικής, σε μεγάλο βαθμό επειδή το έδαφος στο οποίο βρίσκεται έχει κλίση προς τα κάτω, επιτρέποντας στα νερά του ωκεανού να κατατρώγουν τον πάγο του.

Ο Thwaites, ο οποίος συμβάλλει ήδη κατά 4% στην παγκόσμια άνοδο της στάθμης της θάλασσας, διαθέτει αρκετό πάγο για να αυξήσει τη στάθμη της θάλασσας κατά περισσότερο από 60 εκατοστά. Αλλά επειδή λειτουργεί επίσης ως φυσικό φράγμα για τον περιβάλλοντα πάγο στη Δυτική Ανταρκτική, οι επιστήμονες έχουν εκτιμήσει ότι η πλήρης κατάρρευσή του θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά περίπου 3 μέτρα – κάτι που θα ήταν καταστροφικό για τις παράκτιες κοινότητες του κόσμου.

Ακτινογραφία μέσω δορυφόρου

Μια ομάδα παγετωνολόγων – με επικεφαλής επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Ιρβάιν – χρησιμοποίησε δεδομένα δορυφορικού ραντάρ υψηλής ανάλυσης, που συλλέχθηκαν μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου του περασμένου έτους, για να δημιουργήσει μια ακτινογραφία του παγετώνα. Αυτό τους επέτρεψε να δημιουργήσουν μια εικόνα των αλλαγών στη γραμμή γείωσης του Thwaites, δηλαδή στο σημείο όπου ο παγετώνας αναδύεται από τον πυθμένα της θάλασσας και μετατρέπεται σε πλωτή παγοκρηπίδα. Οι γραμμές γείωσης είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα των παγετώνων και ένα βασικό σημείο ευπάθειας για τον Thwaites, αλλά είναι δύσκολο να μελετηθούν.

Οι επιστήμονες παρατήρησαν το θαλασσινό νερό να εισβάλλει κάτω από τον παγετώνα για πολλά χιλιόμετρα και στη συνέχεια να απομακρύνεται ξανά, ακολουθώντας τον ημερήσιο ρυθμό των παλιρροιών. Όταν το νερό εισρέει, είναι αρκετό για να «σηκώσει» την επιφάνεια του παγετώνα κατά εκατοστά, δήλωσε στο CNNi ο Eric Rignot, καθηγητής της επιστήμης συστημάτων της Γης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Ιρβάιν και συν-συγγραφέας της μελέτης.

Λιώσιμο του πάγου

Η ταχύτητα του θαλασσινού νερού, το οποίο κινείται σε σημαντικές αποστάσεις μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, αυξάνει το λιώσιμο των παγετώνων, διότι μόλις λιώσει ο πάγος, το γλυκό νερό απομακρύνεται και αντικαθίσταται με θερμότερο θαλασσινό νερό, δήλωσε ο Rignot.

«Αυτή η διαδικασία της εκτεταμένης, τεράστιας διείσδυσης θαλασσινού νερού θα αυξήσει τις προβλέψεις για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας από την Ανταρκτική», πρόσθεσε.