Η Συσπείρωση Πανεπιστημιακών με βαθιά οδύνη αποχαιρετά τον Γιώργο Στάμου, τον ομότιμο καθηγητή Οικολογίας στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ, που έφυγε για το μεγάλο ταξίδι του σε ηλικία 78 ετών το μεσημέρι της Κυριακής 30 Μαρτίου 2025, αφού έδωσε με υπομονή και γενναιότητα τον άνισο αγώνα με την ασθένεια.

Αποχαιρετούμε τον αγαπημένο σύντροφο, συνάδελφο, πανεπιστημιακό δάσκαλο, επιστήμονα, ερευνητή, συγγραφέα, συνδικαλιστή, ακτιβιστή, στοχαστή, διανοητή και διανοούμενο Γιώργο Στάμου

Ο Γιώργος Στάμου, από τα φοιτητικά του ακόμη χρόνια, συμμετείχε στην πρώτη γραμμή σε όλους τους πολιτικούς, συνδικαλιστικούς, εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς, δημοκρατικούς αγώνες της γενιάς του.

Κοσμοπολίτης ο ίδιος, υπήρξε μια πολυσχιδής αντισυμβατική προσωπικότητα που χαρακτηριζόταν από πολύπλευρη βαθιά γνώση και ευρυμάθεια, εμβάθυνση σκέψης, πνευματικότητα, καλλιέργεια, καινοτομία, πλούτο ιδεών, πολιτική διορατικότητα.    

Από τα ιδρυτικά μέλη του Ομίλου Φίλων Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς» Θεσσαλονίκης, ο Γιώργος Στάμου κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών του σπουδών στο Παρίσι είχε γνωριστεί και διαδράσει με τον Νίκο Πλουλαντζά και άλλους διανοούμενους, συμμετέχοντας στον κύκλο συζητήσεων ιδεολογικού και θεωρητικού προβληματισμού.

Ο Γιώργος Στάμου γεννήθηκε το 1947 στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας. Πτυχιούχος του Φυσιογνωστικού Τμήματος του ΑΠΘ, πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στη Γαλλία (Universite Paris VI, VII & Ecole Normale) και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ.

Διακεκριμένο μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας, υπηρέτησε με συνέπεια το Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ σε όλες τις καθηγητικές βαθμίδες, ως Λέκτορας (1982), Επίκουρος Καθηγητής (1986), Αναπληρωτής Καθηγητής (1991), Καθηγητής (1994) και μετά την αφυπηρέτηση του, ως ομότιμος καθηγητής Οικολογίας στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ.

Ως κύριος επιβλέπων, έχει καθοδηγήσει την εκπόνηση 14 διδακτορικών διατριβών και μεγάλου αριθμού προπτυχιακών και μεταπτυχιακών εργασιών στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ. Πάνω από 130 ερευνητικές εργασίες του έχουν δημοσιευτεί σε έγκριτα διεθνή περιοδικά, με γνωστικά αντικείμενα τη δομή και τη δυναμική εδαφικών βιοκοινοτήτων, την επιστημολογία και τη διδακτική της βιολογίας. Παράλληλα, έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρων για την πολιτική οικολογία σε περιοδικά και εφημερίδες, όπως Νέα Οικολογία, Οικοτοπία, Δαίμων της Οικολογίας και Ενθέματα Αυγής, καθώς και στην ιστοσελίδα ecopol

Τα επιστημονικά και ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρωνόταν στην Οικολογία. Περιελάμβαναν θέματα όπως: Εδαφική Βιολογία και Οικολογία, Ιστορία Μεθοδολογία και Φιλοσοφία της Οικολογίας, Κοινωνική και Πολιτική Οικολογία, Διδακτική της Οικολογίας και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Για τη μελέτη των παραπάνω ζητημάτων Οικολογίας είχε αναπτύξει καινοτόμα ερευνητικά εργαλεία (μαθηματικά μοντέλα και προσομοιώσεις, ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις, δικτυακή ανάλυση). 

Ο Γιώργος Στάμου, κυρίως τα τελευταία χρόνια, εμβάθυνε τη μελέτη του στη πολιτική οικολογία, στις σχέσεις Οικολογίας και Κοινωνίας (αναπαραστάσεις της φύσης). Η πολιτική οικολογία εστιάζει στη μελέτη της σχέσης μεταξύ κοινωνίας και περιβάλλοντος, προσεγγίζοντας τη φύση ως ένα σύνθετο δίκτυο αλληλεπίδρασης κοινωνικών και φυσικών παραγόντων. Εισήγαγε το όραμα ενός «Μεγάλου Οικολογικού Μετασχηματισμού» (που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως «οικοαριστερά»), που περιλαμβάνει τη δίκαιη διαχείριση των φυσικών αγαθών, την προώθηση της βιωσιμότητας και την αποτροπή της εμπορευματοποίησης της φύσης. Δηλαδή, τη δημιουργία μιας πράσινης οικονομίας, όπου η κοινωνική δικαιοσύνη και η συλλογική δράση αποτελούν θεμελιώδεις αρχές για την αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ ανθρώπου και φύσης.

Ο Γιώργος Στάμου υπηρέτησε την πανεπιστημιακή κοινότητα από διάφορες διοικητικές θέσεις με πιο πρόσφατη τη συμμετοχή του στη διοικούσα επιτροπή του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), αρχικά ως αντιπρόεδρος (2016) και έπειτα ως πρόεδρος της διοικούσας του ΔΙΠΑΕ (2019), συμβάλλοντας καθοριστικά στην αναβάθμιση της δομής και λειτουργίας του νέου ΔΙΠΑΕ. Στις πρυτανικές εκλογές του ΑΠΘ τον Μάιο του 2006 ήταν υποψήφιος πρύτανης ΑΠΘ, ως επικεφαλής του εκλογικού σχήματος «Για το Δημόσιο Ακαδημαϊκό Πανεπιστήμιο» που έλαβε ποσοστό ψήφων 16,5%. Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της συνδικαλιστικής παράταξης «Συσπείρωση Πανεπιστημιακών». Έχει αρθρογραφήσει εκτενώς σε εφημερίδες και ιστοτόπους υπέρ του δημόσιου πανεπιστημίου ως κοινωνικού αγαθού.

Θα θυμόμαστε τον Γιώργο Στάμου με αγάπη και συντροφικότητα για όλες τις παρακαταθήκες που μας κληροδότησε. Ήταν ένα φωτεινό μυαλό, ένας πρωτοπόρος που έχαιρε απέραντης εκτίμησης και είχε μεγάλη επιδραστικότητα σε όσους/όσες είχαν την τύχη να συνεργαστούν μαζί του. Θα μας λείψει η οξυδέρκεια του, η διορατικότητα του, η ανήσυχη σκέψη του και η άρνηση του να συμβιβαστεί με τα εύκολα και τα τετριμμένα.

Αγαπημένε μας σύντροφε Γιώργο, καλό κατευόδιο στο μεγάλο σου ταξίδι στην αιωνιότητα του φωτός. Εκφράζουμε τα συλλυπητήρια μας στην οικογένεια και στους οικείους του. 

Από την Συσπείρωση Πανεπιστημιακών