Ποπ, ροκ, ραπ, πειραματική ηλεκτρονική μουσική και ξέφρενα πάρτι με χορό δίνουν πολλές επιλογές για διασκέδαση με (σχεδόν) νέα αλλά και δημοφιλή ονόματα του παρελθόντος να διαμορφώνουν ένα καλοκαιρινό μουσικό τοπίο με μεγάλο ενδιαφέρον.

Το 2025, σε αυτό που λέμε «παγκόσμιο ποπ στερέωμα», μεγάλα ονόματα είναι η Lola Young, η Sabrina Carpenter, η Chappel Roan, o Teddy Swims, η FKA Twigs, η Charlie XCX, ονόματα που παίζουν τα βρετανικά και τα αμερικανικά ραδιόφωνα, ενώ υπάρχουν και σημερινοί σούπερ σταρ που τα εισιτήρια για τις συναυλίες τους εξαφανίζονται σε λίγα λεπτά: ο Kendrick Lamar, ο Bruno Mars, ο Drake, ο The Weeknd, ο Bad Bunny, η Beyonce, ο Playboi Carti, καλλιτέχνες που θα ήθελε κάθε μεγάλο φεστιβάλ στο lineup του.

Αν η κατάσταση στη μουσική που ακούνε οι Έλληνες ήταν όπως στα ’90s, που το ραδιόφωνο όριζε την επιτυχία, οι καλλιτέχνες στους οποίους θα στρέφονταν οι διοργανωτές των συναυλιών θα ήταν αυτοί που ακούγονται σήμερα περισσότερο. Ωστόσο, είναι πολύ δύσκολο να απαντήσει κανείς στο ερώτημα «τι ακούγεται σήμερα περισσότερο;» γιατί η απάντηση είναι μια συνισταμένη πραγμάτων και πλέον δεν είναι συγκεκριμένη: τι ακούγεται περισσότερο σε ένα ραδιόφωνο που στην πλειονότητά του παίζει ελάχιστα την παγκόσμια σημερινή ποπ, που δεν έχει καμία επαφή με τις προτιμήσεις του νεανικού κοινού (το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού αλλά και του παγκόσμιου ραπ το αγνόησε και ακόμα το αγνοεί), που δεν το γνωρίζουν καν ως μέσο οι ηλικίες κάτω των 25 γιατί δεν τους αφορά; Τι γίνεται viral στο TikTok; Τι φτάνει ως πληροφορία στον πιτσιρικά από τους φίλους του ή από τα social media που παρακολουθεί; Τι παίζει ο DJ στο μαγαζί που συχνάζει; Οι πιθανότητες να ταυτιστεί η μουσική που παίζει στα κινητά των παιδιών στα διαλείμματα στα σχολεία και η μουσική που θα ακούσεις από το ραδιόφωνο στο ταξί είναι σχεδόν μηδενικές· είναι πολύ διαφορετικοί κόσμοι που δεν συναντιούνται πουθενά.

Μπορεί να μην έρχονται πρωτοκλασάτα ονόματα του 2025, αλλά έρχονται πολλά μεγάλα ονόματα που είναι αγαπημένα του ελληνικού κοινού από το πρόσφατο ή το μακρινό παρελθόν, τα οποία παίζουν ως ατραξιόν και σε πολλά ξένα φεστιβάλ, οπότε δεν υπάρχουν περιθώρια για παράπονα.

Η νέα μουσική που ακούει το μεγαλύτερο μέρος του κοινού που κάποτε γέμιζε τις συναυλίες είναι αδύνατο να οριστεί, αλλά συμβαίνει και το εξής παράδοξο: ακόμα και αν λάβεις υπόψη τα νούμερα που κάνουν κάποια ονόματα στο Spotify, ή που είναι δημοφιλή στο επίσημο ελληνικό τσαρτ της IFPI, δεν είναι σίγουρο ότι θα γεμίσουν έναν μεγάλο χώρο αν παίξουν live. Από την άλλη, ο Εθισμός (με μηδενικό airplay) γέμισε πρόσφατα έναν χώρο με σχεδόν δέκα χιλιάδες άτομα, τα Παιδιά της Παλαιότητας γέμισαν ασφυκτικά δυο βραδιές με 20άρηδες και τα πάρτι με DJs που πολλοί δεν έχουν ούτε ακουστά γίνονται major event και μαζεύουν πλήθος κόσμου.  

Οι συναυλίες για τους διοργανωτές είναι ακριβές, πανάκριβες, η οργάνωση ενός μεγάλου event που δεν θα μαζέψει κοινό μπορεί να είναι καταστροφική και το ρίσκο τεράστιο, οπότε πρέπει να ισορροπήσουν ανάμεσα στο «καινούργιο που έχει μικρότερη πιθανότητα αποτυχίας» και το «παλιό, καλό, δοκιμασμένο», με έμφαση στο δεύτερο, γιατί έχει μικρότερο ρίσκο. Κι αν πρόκειται για φεστιβάλ, τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, γιατί κάθε έξτρα όνομα σημαίνει και έξτρα κόστος, οπότε το να φτιάξεις ελκυστικό lineup για μεγάλη γκάμα κοινού είναι δύσκολη υπόθεση. Και η γκρίνια μιας μερίδας του κόσμου για την έλλειψη καινούργιων ονομάτων πρώτης γραμμής την κάνει ακόμα πιο δύσκολη.

Η κατάσταση που δημιούργησε η οικονομική κρίση (ειδικά μετά τα capital controls που άλλαξαν τα πάντα, κι ακόμα πληρώνουμε τις συνέπειες) ήταν δραματική για έναν διοργανωτή, γιατί οι ξένοι ατζέντηδες απαιτούσαν (και απαιτούν) να προπληρώνεται ολόκληρο το ποσό της αμοιβής, οπότε, αν για οποιονδήποτε λόγο η συναυλία δεν μαζέψει τον κόσμο που απαιτείται για να βγουν τα λεφτά, η ζημιά είναι μεγάλη. Που σημαίνει ότι οι ακυρώσεις, αν δεν υπάρχει η απαιτούμενη προπώληση, δεν είναι σπάνιες, ενώ δεν είναι τυχαίο που ανακοινώνονται τόσο νωρίς αρκετά ονόματα, για να υπάρχει χρόνος για να μαζευτούν τα λεφτά της αμοιβής.

Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη και παρόλες τις δυσκολίες και τα προβλήματα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το φετινό καλοκαίρι είναι πολύ καλό συναυλιακά, με μουσική για όλα τα γούστα, ειδικά για τους μουσικόφιλους που έχουν αναμνήσεις από παλιότερα live (για σαραντάρηδες, δηλαδή, και πάνω). Μπορεί να μην έρχονται πρωτοκλασάτα ονόματα του 2025, αλλά έρχονται πολλά μεγάλα ονόματα που είναι αγαπημένα του ελληνικού κοινού από το πρόσφατο ή το μακρινό παρελθόν, τα οποία παίζουν ως ατραξιόν και σε πολλά ξένα φεστιβάλ, οπότε δεν υπάρχουν περιθώρια για παράπονα. Από τώρα και μέχρι το φθινόπωρο υπάρχουν πολλές επιλογές, ίσως πιο πολλές από όσες αντέχει η μέση τσέπη. Αυτό είναι ένα άλλο, εξίσου σοβαρό θέμα: το ποιος αντέχει να δει πλέον μια συναυλία, που δικαιολογεί και τις επιλογές των διοργανωτών, γιατί το κοινό που θα μπορούσε να την παρακολουθήσει είναι μεσήλικες και άνω, με σταθερή δουλειά και μισθό πάνω από τον μέσο. Για έναν 20χρονο που ζει από το χαρτζιλίκι των γονιών του ή με τον βασικό, οι περισσότερες συναυλίες είναι κάτι απαγορευμένο.

Ας πάμε στις συναυλίες.

Το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, εκτός από τις τέσσερις βραδιές που ανακοίνωσε στο θέατρο του Λυκαβηττού με την εμφάνιση της εκρηκτικής και αινιγματικής Arca να ξεχωρίζει και την επιστροφή των Spititualized στην Αθήνα, φέρνει τους Bicep σε μια βραδιά-saga για αξέχαστες dance εμπειρίες, μαζί με τους Modeselektor και τους Future666. Φέρνει επίσης τους Stranglers, τους Air και τον Max Richter στο Ηρώδειο, ενώ πολύ μεγάλο ενδιαφέρον έχει το lineup του φετινού Subset Festival που διοργανώνει σε συνεργασία με το Ωδείο Αθηνών, της πολυπρισματικής μουσικής πλατφόρμας που εστιάζει στον διάλογο της σύγχρονης μουσικής με τα νέα μέσα

Από τις 4 μέχρι και τις 8 Ιουνίου καταξιωμένοι καλλιτέχνες της σύγχρονης πειραματικής μουσικής (Ryoji Ikeda, Mouse on Mars ft. Dodo NKishi, Christina Vantzou, Carmen Villain, Lyra Pramuk, Heinali & Andriana-Yaroslava Saienko) και ξεχωριστοί Έλληνες συνθέτες και σχήματα (Δημήτρης Καμαρωτός, Φίλιππος Τσαλαχούρης, Θεόδωρος Λώτης, BLIP, Νίκος Αντωνόπουλος, Δημήτρης Παπαγεωργίου, Ανδρέας Παπαρρούσος, Ειρήνη Αμαργιανάκη, Σάββας Μεταξάς, Γιάννης Αράπης, Δημήτρης Τίγκας) παρουσιάζουν μια σειρά συναυλιών στο Αμφιθέατρο Ιωάννης Δεσποτόπουλος, τη Νέα Σκηνή και το Φουαγιέ Τεχνών του Ωδείου Αθηνών.

Οι συναυλίες που έχουν ανακοινωθεί από τώρα μέχρι και τις αρχές του φθινοπώρου, μαζί με τα ελληνικά ονόματα, είναι πάνω από 200 – με πολυαναμενόμενες την επιστροφή της Άννας Βίσση στο Καλλιμάρμαρο (13 και 14/9), του Νέγρου του Μοριά στο Gagarin 205 στις 5/5, του Bloody Hawk στις 21/6 στο Γήπεδο Γεώργιος Καμάρας στη Ριζούπολη, το live για τα 5 χρόνια πορείας του Immune στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων και το βαριετέ πάρτι της Nalyssa Green την 1/6 στον Λυκαβηττό, με πολλούς guest, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.