Tους περιορισμούς που θέτουν στη μακροπρόθεσμη προοπτική ανάπτυξης το δημογραφικό και το brain drain ανέδειξαν στα εβδομαδιαία δελτία τους, χθες, η Alpha Bank και, την περασμένη Παρασκευή, η Eurobank.

Ειδικότερα, η Alpha Bank, αναφερόμενη στο δυνητικό ΑΕΠ, επισημαίνει ότι οι συντελεστές που επηρεάζουν τις παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας, δηλαδή το κεφάλαιο και η εργασία, καθώς και η παραγωγικότητα των εν λόγω συντελεστών, παρουσιάζουν πτωτική τάση από το 2010 και μετά. Ειδικότερα, αναφέρει, το φυσικό κεφάλαιο έχει εξασθενήσει σημαντικά τα τελευταία χρόνια (-8,9%, την περίοδο 2010-2018), καθώς οι επενδύσεις είναι χαμηλότερες από τις αποσβέσεις. Επιπλέον το εργατικό δυναμικό έχει μειωθεί εξαιτίας της δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού αλλά και του brain drain. Παράλληλα, μείωση εμφανίζει η παραγωγικότητα της εργασίας αλλά και του συνόλου των συντελεστών εργασίας και κεφαλαίου (total factor productivity).

O μακροχρόνιος ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης, σύμφωνα με το δελτίο της Alpha Bank, αναμένεται συνεπώς να προσδιοριστεί από ορισμένες αντίρροπες δυνάμεις. Πρώτον, την περιορισμένη, ενδεχομένως και αρνητική συμβολή του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, εξαιτίας των δυσμενών δημογραφικών εξελίξεων και της βραδείας αποκλιμάκωσης του ποσοστού ανεργίας. Δεύτερον, την άνοδο της παραγωγικότητας, που θα στηριχθεί ενδεχομένως στις διαρθρωτικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν και, τρίτον, την ισχυρή θετική επίπτωση της συσσώρευσης κεφαλαίου, η οποία θα υποστηριχθεί από την ανάγκη ανανέωσης του μηχανολογικού εξοπλισμού μετά την πολυετή επενδυτική άπνοια.

Απ’ την πλευρά της, η Eurobank σημείωνε στο δικό της δελτίο ότι η συρρίκνωση των παραγωγικών δυνατοτήτων μέσω της μείωσης του εργατικού δυναμικού και του πληθυσμού θέτει περιορισμούς ως προς τον δυνητικό ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το υψηλό ποσοστό της δομικής ανεργίας (13,7% για το 2018), θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό τη μελλοντική αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας.