Brain drain: Ένας στους δύο νέους θέλει να εργαστεί στο εξωτερικό - Οι προτιμήσεις της Gen Z

Επαγγελματική ανασφάλεια βιώνει το 72% των νέων εργαζομένων στη χώρα μας, διαβλέποντας μηδαμινές προοπτικές στην εγχώρια αγορά εργασίας. Μάλιστα το 46%, δηλαδή ένας στους δύο, δηλώνει το ενδιαφέρον του να εργαστεί στο εξωτερικό, μόνιμα ή προσωρινά.

Η χαμηλή ικανοποίηση από τις επαγγελματικές προοπτικές και η έντονη διάθεση μετανάστευσης αποτυπώνουν ένα συναισθηματικό και επαγγελματικό «ρήγμα» ανάμεσα στους νέους και την ελληνική αγορά εργασίας.

Η νέα έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ σε συνεργασία με την εταιρεία ALCO, αποκαλύπτει τις σκέψεις και τις προτιμήσεις της Gen Z (νέοι έως 29 ετών) μιας μορφωμένης αλλά επισφαλούς γενιάς, που εργάζεται με χαμηλούς μισθούς και περιορισμένες προοπτικές, αναδεικνύοντας την αδυναμία της ελληνικής αγοράς εργασίας να αξιοποιήσει και να συγκρατήσει το δυναμικό της.

Η προοπτική ενός νέου brain drain αναδεικνύεται ως πιθανότητα μέσα από την έρευνα, ενώ χωρίς αναβάθμιση των μισθών, ενίσχυση της σταθερότητας, ανασυγκρότηση της συλλογικής προστασίας και επένδυση στην ψυχική υγεία και στη μάθηση, καμία πολιτική brain regain δεν μπορεί να πετύχει.

Όσο υψηλότερο είναι το εκπαιδευτικό επίπεδο των νέων, τόσο το ενδιαφέρον τους για εργασία στο εξωτερικό εντείνεται. Πιο έτοιμοι για μετανάστευση στο εξωτερικό δηλώνουν οι νέοι με μεταπτυχιακό ή διδακτορικό (46%), ενώ ένα 20% δεν το αποκλείει.

Ακόμη υψηλότερο είναι το ποσοστό των νέων με επαγγελματική εκπαίδευση, όπου το 56% επιθυμεί να εργαστεί στο εξωτερικό. Στον αντίποδα, νέοι απόφοιτοι της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, σε ποσοστό 46%, δηλώνουν τη διαφωνία τους με μια πιθανή απασχόληση στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με την Generation Z, η ελληνική αγορά εργασίας παραμένει χαμηλής οργανωσιακής και τεχνολογικής πυκνότητας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αξιοποιήσει τις γνώσεις, τις ψηφιακές δεξιότητες και τη δημιουργικότητα των νέων αποφοίτων. Η αποσύνδεση της απασχόλησης από τη γνώση οδηγεί στη διπλή παγίδα της υποαπασχόλησης και της απογοήτευσης: Η Generation Z είναι η πιο μορφωμένη αλλά και η λιγότερο ενταγμένη γενιά στην παραγωγή υψηλής προστιθέμενης αξίας.

«Αυτού του είδους η μετανάστευση είναι δίκοπο μαχαίρι από κοινωνική σκοπιά. Μερικά χρόνια εργασίας στο εξωτερικό και κατόπιν επιστροφή στην Ελλάδα είναι κάτι θετικό τόσο για τους συγκεκριμένους εργαζομένους, γιατί αποκτούν σημαντικές εμπειρίες που συνήθως συμβάλλουν στην άνοδο της παραγωγικότητάς τους, όσο και για την οικονομία μας γενικότερα» επισημαίνει ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και τ. υφυπουργός Εργασίας, Πάνος Τσακλόγλου.

«Ομως, μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό συνεπάγεται απώλεια ανθρωπίνου κεφαλαίου και, συνακόλουθα, της δημόσιας επένδυσης σε αυτό».

Η αναβίωση του φαινομένου του brain drain έχει πολλαπλές αρνητικές συνέπειες για τη χώρα, καθώς: 

• η αναχώρηση μορφωμένων και εξειδικευμένων ατόμων οδηγεί σε έλλειψη εργατικού δυναμικού σε κρίσιμους τομείς όπως η ιατρική, η τεχνολογία και η έρευνα.
• η φυγή των νέων, μορφωμένων ατόμων περιορίζει την ανάπτυξη νέων ιδεών, τεχνολογιών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και επηρεάζει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας..
• η συνεχής αποχώρηση δημιουργεί κενά σε θέσεις εργασίας που είναι δύσκολο να καλυφθούν από όσους μένουν πίσω, ειδικά όταν πρόκειται για πληθυσμό με υψηλό μέσο όρο ηλικίας όπως ισχύει στην Ελλάδα.